Wat hebben we gedaan? | Jaarstukken 2021

Wat hebben we gedaan?

Beleid Sociaal Domein (incl. gebiedsgericht werken) (doel 1 t/m 4)

De gemeenteraad heeft het beleidsplan Sociaal Domein 2021 – 2024 vastgesteld
We zijn gestart met de coalities (Opgroeien en opvoeden, Gezond en gelukkig ouder worden, Uit de verwarring, Aan het werk en Nieuw in Lingewaard). In deze coalities bepaalden we samen met onze partners de speerpunten waar we mee aan de slag zijn gegaan.
We hebben zowel intern als extern ingezet op een inclusievere samenleving met aandacht voor de diverse groepen in Lingewaard. We droegen het intern uit naar onze medewerkers en besteedden er extra aandacht aan bij werving & selectie. Ook ondersteunden we scholen actief en vroegen we er bij sociale media aandacht voor.

Taskforce (doel 5)

Wegingen aan de slag gegaan met het uitvoeren van diverse Taskforcemaatregelen. Zo hebben we de maatregel m.b.t. dyslexie afgerond, zijn we regionaal bezig om het aantal jongeren in verblijfsinstellingen te verminderen en hebben we diverse interne werkprocessen geoptimaliseerd. We zijn gestart met de pilot ‘gezinscoach op school’ om de aansluiting met het onderwijs beter te faciliteren en preventief in te steken bij (lichte) problematiek, en zijn aan de slag gegaan met het onderzoek van Dariuz naar welk potentieel wij hebben binnen het aan het werk krijgen van onze uitkeringsgerechtigden.
In 2021 boden we twee tussenrapportages aan de gemeenteraad. Ook hebben we het jaarverslag 2020 opgeleverd.
Ook in 2021 heeft COVID-19 een belangrijke rol gespeeld. Dit zien we aan de toename van het aantal hulpvragen. Maar we zien ook dat er vanwege COVID-19 minder gebruik is gemaakt van dagbesteding, groepsbegeleiding en vervoer. Daarnaast namen het aantal uitkeringen juist af. In het jaarverslag taskforce wordt hierover nader gerapporteerd.

WMO (doel 1)

We hebben wij ten aanzien van beleid waarin de kwaliteit, rechtmatigheid en handhaving wordt vastgelegd voor het sociaal domein de volgende stappen gezet om te komen tot nieuw beleid (taskforcemaatregel 8):

We sloten aan bij het Landelijk Samenwerkingsconvenant Interventieteams. Dit is een samenwerkingsverband tussen diverse partijen zoals de Belastingdienst, het UWV, de politie, de SVB en gemeenten. Hiermee kunnen we, indien we hier de noodzaak toe zien, op projectmatige basis samen met deze partijen een interventie starten tegen oneigenlijk gebruik van uitkeringen en toeslagen op het gebied van sociale zekerheid.
Ook sloten we regionaal aan bij een signaleringsoverleg en hebben we regionaal een medewerker aangetrokken die zich met name richt op het controleren van jaarrekeningen van zorgaanbieders om zorgfraude te voorkomen.
Daarnaast hebben we, nadat we de verordening jeugd hierop hebben aangepast, een toezichthouder jeugd aangewezen.
Tot slot gingen we aan de slag gegaan met het opstellen van een lokaal handhavingsbeleidsplan.

We hebben onderzoek gedaan naar algemene voorzieningen en ontwikkelden de was- strijkservice. In juni 2021 heeft uw raad daartoe de Wmo-verordening aangepast en zijn de herindicaties gestart.
We stimuleerden vrijwilligersvervoer, waaronder de "dorpsauto Bemmel", de Wielewaal en soortgelijke initiatieven.
We sloten aan bij het Netwerk Dementie Arnhem en Omstreken. Dit netwerk is een samenwerkingsverband met organisaties die betrokken zijn bij zorg, welzijn en dienstverlening aan mensen met dementie en hun naasten. We hebben wij voornamelijk ingezet op bewustwording creëren omtrent dementie als onderdeel van het behalen van het certificaat "dementievriendelijke gemeente".
We stelden een groeidocument ‘Mantelzorgondersteuning en Respijtzorg’ op. Waarbij wij inzetten op een versterkt Steunpunt Mantelzorg, laagdrempelig aanbod voor respijtzorg, een mantelzorgmakelaar en makkelijkere toegang tot de mantelzorgwaardering. De bestaande regeling voor mantelzorgwoningen, is uitgebreid voor situaties vóórdat er een direct zorgvraag ontstaat: pré-mantelzorg. Dit is in de beleidsuitgangspunten van pré-mantelzorg van 23 november 2021 verder uitgewerkt.
In verband met andere gestelde prioriteiten is er nog geen aanjaagteam ingesteld voor initiatieven tegen eenzaamheid. We organiseerden wel verschillende activiteiten voor senioren die een bijdrage leverden aan het terugdringen van de eenzaamheid.
De coalitie gezond en gelukkig ouder worden heeft input opgehaald ten aanzien van langer en gezond thuis wonen. Er is een start gemaakt met de woon-zorganalyse waarmee we de behoefte op gebied van wonen en zorg opstellen. Hieruit komt een woon-zorgagenda voort. In deze woon-zorgagenda krijgen de genoemde maatregelen een plek om bij te dragen aan langer en gezond thuis wonen. Zoals gebruik van domotica, passende zorg aan huis en de wooncoach die passend wonen stimuleert.
Op 18 juni 2021 sloten wij een regionaal bestuurlijk akkoord om naast de opbouw van een lokale infrastructuur ook regionaal afspraken te maken in het kader van Beschermd wonen. De kadernota samen aan zet is hier een uitwerking van. Deze kadernota is afgerond in het najaar van 2021 en aan uw raad voorgelegd in het eerste kwartaal van 2022. Lokaal werkten we vanuit de coalitie "uit de verwarring" aan de passende lokale infrastructuur.
We richtten een sluitende aanpak van verwarde personen in met onze lokale partners van zorg en veiligheid.
Sinds april 2021 hebben wij het regionaal ketenbreed meldpunt verward gedrag met het meldpunt niet acuut verbonden. Hiermee versterkten wij de verbinding met onze lokale zorg- en veiligheidsstructuur.

Participatie (incl. inburgering) (doel 2)

Als onderdeel van de taskforcemaatregelen hebben wij het aanstellen van een jobhunter onderzocht. Dit bleek, mede vanwege COVID-19, geen effectief instrument. We hebben door intensievere samenwerking met het Werkgeversservicepunt (Wsp) meer inwoners van Lingewaard begeleid naar werk. 48 Inwoners met een bijstandsuitkering vonden een baan of startten een opleiding.
In 2021 is het aantal jongeren (18 tot 27 jaar) dat een beroep deed op de Participatie-wet ten opzichte van 2020 gedaald met 13,3% Daarbij is het aantal jongeren van 18-20 jaar als onderdeel van de totale populatie gedaald van 5,8%(2020) naar 3,5%(2021). Bovendien is in 2021 64,4% van de jongeren uitgestroomd uit de Participatie-wet. Een deel is weer naar school gegaan of heeft een studie opgepakt.
Het onderzoek van Dariuz bracht ons uitkeringsbestand in beeld. Uit dit onderzoek bleek dat 85 klanten binnen een jaar naar werk toe te leiden zijn. Een groep van ongeveer 150 wordt geacht binnen drie jaar aan het werk te kunnen komen. Ten slotte is er een groep van ruim 200 waarvan de inschatting is dat die niet meer actief kunnen worden op de arbeidsmarkt. Aan de hand van dit onderzoek zetten wij re-integratie instrumenten in. Voor de 85 zijn dat instrumenten die beogen ze zo spoedig mogelijk naar werk te begeleiden of blokkades zoals schulden of gezondheidsproblemen weg te nemen. Daarnaast worden voor de 150 met een wat grotere afstand tot de arbeidsmarkt instrumenten ingezet die toezien op het verwerven van werknemersvaardigheden, het voldoende beheersen van een (westerse) taal en het vergroten van fysieke en mentale belastbaarheid en weerbaarheid. Ten slotte wordt op de groep van ruim 200 met een bijna onoverbrugbare afstand tot de arbeidsmarkt instrumenten als groepsbegeleiding en aanzetten tot activerend werk in de directe omgeving ingezet.
De dynamische regionale uitvoeringsagenda Midden-Gelderland kende twee speerpunten:

Een eenduidige werkgeversbenadering om plaatsingskansen voor werkzoekenden met een uitkering te creëren. Wij hebben hiertoe regionaal voorzieningen "geharmoniseerd" om zo eenduidig mogelijk te kunnen werken.
Steun aan werkgevers die door de Corona-pandemie getroffen zijn: met het platform "Midden-Gelderland werkt door". Om werkgevers die personeel moesten laten gaan in contact te brengen met werkgevers die personeel nodig hadden. Werknemers die hun baan dreigden te verliezen konden daarnaast gratis worden (bij)geschoold.

We hebben besloten om ook in de periode 2023-2025 de Wsw te laten uitvoeren door Scalabor B.V. Daarnaast werkten we met Scalabor samen voor mensen die vallen in het profiel Wsw in Lingewaard, maar niet een dergelijke indicatie hebben gekregen door stopzetting van de regeling.
Zowel binnen de eigen organisatie als gezamenlijk in de regio hebben we hard gewerkt om er voor te zorgen dat de nieuwe Wet Inburgering vanaf 1-1-2022 kan worden uitgevoerd. Regionaal kochten we duale inburgeringstrajecten in en binnen de gemeente zijn de werkprocessen ingericht. Hoewel veel zaken nog in de dagelijkse praktijk zullen worden geleerd en bijgesteld, is Lingewaard klaar voor de nieuwe wet en de bijbehorende taken.

Armoedebeleid (doelen 1, 2 en 3)

Samen met inwoners, professionals en vrijwilligers werkten we aan een nieuwe werkwijze rondom armoede. We werden daarbij begeleid door de HAN. Deze nieuw ingezette werkwijze richtte zich op het signaleren, bespreekbaar maken en doorbreken van armoede. Hierbij werd ook meegewerkt aan de gids "Armoede doorbreek je niet alleen". Implementatie volgt onder begeleiding van Stichting Welzijn Lingewaard.
Er maakten 827 inwoners gebruik van de "Meedoen regeling". Met het kindpakket werden 441 kinderen bereikt. Voor 42 kinderen uit gezinnen met een laag inkomen is zwemdiploma A volledig vergoed. Ook verleenden wij extra subsidie aan stichting leergeld om het bereik van doelgroep werkenden met een laag inkomen te vergroten.
Per 1 januari 2021 sloten wij aan bij de NVVK-databank voor convenanten Vroegsignalering in het kader van onze wettelijke verplichting om op signalen van betalingsachterstand te handelen. Dit is onderdeel van de implementatie van de nieuwe wet Schuldhulpverlening. Samen met onze 48 signaleringspartners en Rijnstad bereikten wij ruim 67% van de betrokken inwoners. Het landelijk bereik hierin is met 37% aanzienlijk beperkter.
Naast de nieuwe Wet gemeentelijke schuldhulpverlening implementeerden wij: de Wet vereenvoudiging beslagvrije voet. Ook trad het adviesrecht bij schuldenbewind in werking. Hierdoor kregen wij als gemeente de mogelijkheid om de rechter te adviseren over de voortzetting van de bewindvoering.
We voerden de TOZO regeling verder uit (TOZO 3: 105, TOZO 4: 99, TOZO 5: 66 en TOZO Bedrijfskrediet: 16 toekenningen) om ondernemers extra te ondersteunen. Ook lanceerde het Rijk de regeling TONK waarmee wij 21 inwoners hielpen.
We anticipeerden op de versoepeling van de Participatiewet in 2022 rond terugbetalingsverplichtingen en inning van vorderingen en boekten 40 vorderingen, uitgezonderd fraudevorderingen, af.
In 2021 werd een klantportaal operationeel voor de maandelijkse Rechtmatigheidsformulieren voor inwoners met een uitkering en werd de implementatie digitalisering aanvraag uitkering voorbereid. Maandelijks maakten gemiddeld 500 huishoudens hier gebruik van.
Rijnstad bood bij 98 gedupeerden van de toeslagenaffaire hulp aan. Ook anticipeerden, vanuit het sociaal domein, op de verwachte wetgeving rondom kwijtschelding van publieke schulden. Dit resulteerde in 1 kwijtschelding vordering Participatiewet en 33 kwijtscheldingsvorderingen gemeentelijke belastingen.

Jeugd (doel 3)

We startten met een nieuw aanbod voor kinderen in (complexe) echtscheidingssituaties (Taskforcemaatregel 15) waaronder het regionale scheidingsloket. Ook hebben we in samenwerking met Rijnstad een tweetal interventies opgezet om kinderen en ouders te begeleiden in echtscheidingssituaties. Ook hebben we de pilot "gezinscoach op school" gestart.
We hebben ons regionaal en lokaal ingezet om pleegouders te werven (taskforcemaatregel 14.3).
We herijkten de samenwerkingsafspraken met de Raad voor de Kinderbescherming. Aanbieders keken mee in de meest complexe casuïstiek. In gezamenlijkheid bepaalden we wat nodig was om tot passende hulp te komen en een eventuele uithuisplaatsing te voorkomen. (Taskforcemaatregel 14.1)
We hebben we nieuwe contracten opgesteld met de Gecertificeerde Instellingen. Hiermee geven we hen financieel meer ruimte en dus meer tijd voor de cliënten, de meest kwetsbare kinderen. Ook hebben we een digitale brede netwerkbijeenkomst georganiseerd voor jeugdconsulenten, jeugdbeschermers, Veilig Thuis-medewerkers en medewerkers van de Raad voor de Kinderbescherming, met als doel om te leren van elkaars expertise en werkwijze. Dit alles in het kader van (het implementeren van) de Gelderse Verbeteragenda Jeugdbescherming.
We hebben we de nieuwe Wet Woonplaatsbeginsel Jeugd geïmplementeerd. Hierdoor heeft een grote verschuiving plaatsgevonden in de jongeren met verblijf waar wij als gemeente Lingewaard verantwoordelijk voor zijn. In totaal hebben we per 1 januari 55 jeugdigen overgedragen aan een andere gemeente. Hiervan zijn er inmiddels ook 42 geaccepteerd door deze nieuwe gemeente. Van 13 jeugdigen moeten we nog bericht krijgen. Tot dat moment continueren wij de zorg. Daarnaast hebben we 19 nieuwe jeugdigen ontvangen.
In de coalitie Opgroeien en Opvoeden hebben we verbeterpunten opgehaald om te zorgen voor een betere aansluiting in de zorgstructuren rondom kinderen en jongeren. We hebben al een aantal van deze punten opgepakt.
We zijn in gesprek met onze huisartsen om te komen tot een businesscase voor een praktijkondersteuner Huisarts (POH) Jeugd. Uitgangspunt hierbij is dat deze functie in heel Lingewaard op eenzelfde manier wordt ingezet.
SWL startte met trainingen voor specifiek meiden en jongens om zelfvertrouwen te vergroten en te leren hoe je je eigen grenzen kunt aangeven.

Leefbaarheid (doel 6 en 7)

“Lingewaard Doet” heeft in mei en juni 2021 succesvol plaatsgevonden in Angeren, Bemmel, Gendt, Haalderen en Ressen. Er zijn 34 nieuwe ideeën door inwoners uit deze kernen aangemeld. De waarde cheques van "Lingewaard Doet" waren voor een aantal gestarte inwonersinitiatieven een hulpmiddel om het bedrag voor het uitvoeren hun plan bij elkaar te krijgen.
Voortgang en realisatie dorps- en wijkontwikkelingsplannen: wijkorganisatie 't Zand heeft tijdens de raadsvergadering in oktober het wijkontwikkelingsplan 't Zand Binnen Buiten 2021-2025 aangeboden aan de raad.